Częste zmiany regulacyjne i postęp technologiczny wymuszają na specjalistach ds. finansów ciągłe nabywanie nowych kompetencji, doszkalanie i uaktualnianie swojej wiedzy. Ci, którzy potrafią się dostosować do szybkich zmian i wesprzeć swoimi umiejętnościami rozwój biznesu, mogą jednak liczyć na większe możliwości rozwoju kariery. – Finanse operują w świecie, który coraz szybciej się zmienia. To powoduje, że w przyszłości ludzie z obszaru finansów będą musieli poświęcać dużo więcej energii na to, żeby dotrzymać tempa – mówi Kuba Neneman, head of finance.ai, commercial data science manager w Shellu.
Jak wskazywali uczestnicy panelu dyskusyjnego pt. „How to evolve with trends?”, który odbył się podczas wydarzenia AICPA & CIMA Money Talks: Future of Finance 2.0, specjaliści ds. finansów i rachunkowości coraz częściej obejmują też w swoich organizacjach strategiczne role doradcze, a w nadchodzącym czasie jednym z wyzwań będzie dla nich rosnące znaczenie ESG i raportowania niefinansowego dotyczącego m.in. wpływu działalności biznesowej na kwestie środowiskowe i społeczne.
Badanie „Future of Finance 2.0” AICPA & CIMA (które wspólnie tworzą Association of International Certified Professional Accountants) pokazuje, że technologie – w tym m.in. rozwiązania chmurowe, automatyzacja i zaawansowana analiza danych – mają coraz większy wpływ na branżę finansową. Są wykorzystywane m.in. w celu przyspieszenia procesów księgowych, wykrywania nieprawidłowości w sprawozdawczości czy usprawnienia pracy specjalistów z obszaru finansów, którzy mogą się dzięki temu skupić na bardziej strategicznych zadaniach. Efektem jest wzrost efektywności, mniejsza liczba błędów w dokumentacji i oszczędność kosztów. W nadchodzących latach rosnącą rolę w branży będzie odgrywać też sztuczna inteligencja – już w tej chwili programy w chmurze wykorzystujące AI automatyzują rutynowe procesy, oszczędzając przy tym wiele czasu specjalistów.
– Praktycznie każdy aspekt pracy finansowej może być wspierany przez sztuczną inteligencję. Nie chcę prognozować na wiele lat do przodu, ale można z pewnością stwierdzić, że interakcja ze sztuczną inteligencją będzie nieodzowną częścią pracy praktycznie każdego specjalisty w finansach. Dla tych, którzy opanują to najlepiej, będą się otwierać coraz ciekawsze ścieżki kariery – mówi agencji informacyjnej Newseria Kuba Neneman.
Postęp technologiczny w finansach powoduje, że specjaliści z tej branży muszą stale nabywać nowe umiejętności. Jednak – oprócz solidnych kompetencji cyfrowych – wciąż niezbędne są też kompetencje interpersonalne, które umożliwią sprawną komunikację i współpracę w ramach całej organizacji.
– Do tych podstawowych umiejętności – czyli m.in. wiedzy finansowej, rozumienia standardów księgowych, prawa podatkowego – dołożyłbym przede wszystkim technologię. Natomiast kolejna rzecz to umiejętności miękkie, umiejętności interpersonalne – to są również kompetencje przyszłości, to jest coś, co nas odróżnia jako ludzi – podkreśla ekspert Shella.
– Potrzebna będzie również bardziej dogłębna wiedza biznesowa, żeby umożliwić współpracę z innymi działami i stanowiskami finansowymi w ramach organizacji, co też w dużej mierze będzie się wiązało z technologią – dodaje Adam Thorne, VP Finance, CFO Orthopaedics International w Smith+Nephew.
Obok technologii w ostatnich latach trendem jest też wzrost znaczenia specjalistów ds. finansów i rachunkowości, którzy coraz częściej obejmują w swoich organizacjach strategiczne role doradcze, wspierając je m.in. w zarządzaniu ryzykiem, lepszym wykorzystywaniu zasobów i budowaniu długoterminowej wartości. Raport „Future of Finance 2.0: The changing role and mandate of finance” AICPA & CIMA pokazuje, że coraz częściej pełnią oni rolę biegłych analityków, komunikatorów, decydentów i partnerów biznesowych, którzy rozwijają swoje organizacje wewnętrznie i wpływają na wdrażane modele biznesowe.
– Rola finansów jest coraz szersza, co będzie od nas wymagać umiejętności rozwiązywania problemów wielodomenowych. To nie będą już problemy dotyczące tylko podatków czy kosztów finansowania, to będą problemy złożone, często zahaczające na przykład o kwestie środowiskowe – mówi Kuba Neneman.
– W przyszłości duży nacisk będzie kładziony na zarządzanie ryzykiem. Będziemy musieli się skupić bardziej na audytach wewnętrznych w połączeniu z zewnętrznymi – podkreśla Michel Paca, head of Poland FAC for Region Switzerland w UBS.
– W finansach akcenty przesuwają się od pełnienia roli tradycyjnego księgowego, który dostarcza twardych danych i sprawozdań finansowych, w kierunku tego, aby być bardziej partnerem biznesowym, osobą dostarczającą informacji i danych służących podejmowaniu lepszych decyzji biznesowych. I w związku z tym, jak zmienia się ta profesja, warto inwestować i rozwijać wszelkiego rodzaju umiejętności miękkie – w szczególności zarządzanie interesariuszami, umiejętności negocjacji i komunikacji, bo to właśnie one pomagają w dostarczaniu jakościowego partnerstwa biznesowego – dodaje Aleksandra Stelmach-Gryszka, dyrektor w dziale Global Business Services Consulting i Finance Transformation Consulting w PwC Poland.
Jak wskazuje, branża finansowo-księgowa jest też pod nieustanną presją regulacyjną, co wymaga od specjalistów z tego obszaru ciągłego doszkalania się w kwestii nowych przepisów i uaktualniania swojej wiedzy. Jednym z nowych zadań działów finansowych i ekspertów ds. rachunkowości obecnie jest również raportowanie niefinansowe, dotyczące zrównoważonego rozwoju i czynników ESG (environmental, social i governance), które obejmują dbałość o środowisko, kwestie społeczne i sposób prowadzenia biznesu. Rola ESG i raportowania niefinansowego jest coraz większa, do czego przyczyniają się właśnie wymogi regulacyjne Unii Europejskiej, ale też presja ze strony klientów i inwestorów.
– Nieustanne zmiany w regulacjach w obszarze finansów i rosnące wymagania wobec profesji pociągają za sobą konieczność bycia cały czas na bieżąco, chociażby w kwestii zmian w IFRS-ach czy właśnie raportowania ESG – mówi Aleksandra Stelmach-Gryszka.
Z ubiegłorocznego raportu „The State of Play in Sustainability Assurance”, opracowanego przez AICPA & CIMA oraz Międzynarodową Federację Księgowych (IFAC), wynika, że organizacje przywiązują coraz większą wagę do raportowania ESG i związanej z nimi atestacji – w 2021 roku informacje dotyczące oddziaływania na środowisko i społeczeństwo ujawniło już ok. 95 proc. dużych organizacji. Jednak ze względu na brak jednolitych, globalnie uznawanych standardów dostarczanie inwestorom spójnych, porównywalnych i jakościowych informacji na temat zrównoważonego rozwoju nadal pozostaje dużym wyzwaniem.
